Nie Tylko Dziennikarze: Działalność Strażnicza „Trzcianeckiej Ulicy”

W ramach programu, w którym uczestniczymy „Lokalne Media Non-profit będziemy zamieszczać artykuły naszych partnerów. Dziś możecie przeczytać o „Trzcianeckiej Ulicy”. Autorem poniższego tekstu jest Piotr Halama.

Tworząc czasopismo mieliśmy dużo dylematów. Czy jesteśmy obiektywni pisząc artykuły, czy obnażając kulisy władzy i rozwiązując „zagadki” miejskie, potrafimy zachować bezstronność? Czy chcemy być dziennikarzami, czy jesteśmy watchdogami prowadzącymi działalność strażniczą?

„Trzcianecka Ulica” jest czasopismem mieszkańców Miasta i Gminy Trzcianka o tematyce społecznej. To projekt “not for profit” prowadzony przez wolontariuszy. Wydawcą czasopismo jest Fundacja Marchewkowe Pole. Czasopismo zostało zarejestrowane w lipcu 2021 r. w Rejestrze Dzienników i Czasopism Sądu Okręgowego.

Założenia towarzyszące powstawaniu czasopisma były ambitne. Czasopismo miało ukazywać się w wersji drukowanej i formie portalu internetowego. Rzeczywistość zweryfikowała zamierzenia i wersja papierowa nie jest dzisiaj dostępna. Powód jest prozaiczny. Brak stabilnego źródła finansowania. Chcąc zachować pełną kontrolę nad czasopismem i niezależność w tworzeniu treści zrezygnowaliśmy ze wsparcia dużych mediów lokalnych i wykluczyliśmy możliwość finansowania z reklam.

Rynek mediów w Trzcince jest bardzo ubogi. Wydawany był przed laty Tygodnik Notecki i Informator PCT. Istnieje portal trzcianka.info. Portal z ciekawą i długą historią. Swoją genezę czerpie z lokalnego forum mieszkańców. Ważnym graczem rynku mediów lokalnych jest TVL – Telewizja Lokalna Trzcianka. Telewizja wydaje swój autorski program raz w tygodniu. Skupia się przede wszystkim na relacjonowaniu bieżących wydarzeń z życia miasta i gminy.

Rejestrując czasopismo zakładaliśmy, że będziemy medium bardzo lokalnym poruszającym tylko tematykę trzcianecką. Filozofia czasopisma i jego profil ewaluował. Wyszliśmy z założenia, że newsy są w mediach społecznościowych a relacje z wydarzeń gminnych promuje urząd miasta i pokazuje telewizja lokalna. Media społecznościowe stały się główna platformą dyskusji mieszkańców o swoim mieście. „Trzcianecka Ulica” porusza tematy, które są mniej newsowe. Staramy się odkrywać wątki „zamiecione pod dywan”, pisać o rzeczach mniej zrozumiałych dla mieszkańców, jak planowanie przestrzenne, proces wydawania decyzji, przetargi gminne czy procedury administracyjne.

Praźródła powstania czasopisma były dwa. Wybory samorządowe w roku 2018 i udział przedstawicieli fundacji w Kongresie Ruchów Miejskich w Ostródzie w 2019 roku.

Wybory samorządowe sprzed 5 lat wywołały w Trzciance niesamowity ferment społeczny. Wyzwoliły energie obywatelską i dużą presję na zmianę władzy samorządowej. Konsekwencją tych zdarzeń była efemeryczne wydawnictwo pod nazwą „Nowa Rada”. Po wyborach z tego fanzinowego tworu narodziła się „Trzcianecka Ulica”.

Drugą inspiracją był udział w kongresie.

Spotkanie z aktywistami miejskimi, zwłaszcza z małych i średnich miast było inspirujące. Uświadomiliśmy sobie, że nie jesteśmy sami a nasze problemy są problemami wielu aktywistów miejskich i działaczy obywatelskich w Polsce. To była nasz heureka.

Trudno znaleźć jednoznaczną i prostą odpowiedź. Czasami musimy być w kilku rolach jednocześnie, stając się rzecznikami problemów mieszkańców i reprezentując ich przed organami władzy lokalnej.

Dzisiaj „Trzcianecka Ulica” jest bardziej think tankiem publikującym artykuły niż grupą dziennikarzy tworzących informacje.

Dla nas najważniejsze jest działanie i dążenie do celu. Jesteśmy skuteczni i opiniotwórczy. Potrafiliśmy wspólnie z mieszkańcami zatrzymać budowę kompostowni w mieście, zmienić niekorzystne rozwiązania dla rolników przy tworzeniu Parku Krajobrazowego, wpływamy na planowanie przestrzenne w mieście, piszemy o kontrowersyjnych inwestycjach gminnych, pomagamy mieszkańcom korzystać z prawnych instrumentów obywatelskich. Piszemy petycje, wnioski, skargi, zapytania w trybie dostępu do informacji, inicjujemy konsultacje społeczne.

Dziennikarstwo w małym mieście nabiera innego znaczenia. Główne zadanie pozostaje niezmienne, nadal przekaz rzetelnych informacji jest priorytetem. Jednak to osobiste i bezpośrednie zaangażowanie w lokalne problemy przesądza o potrzebie istnienia lokalnego medium.

Działamy dzięki dotacji otrzymanej z programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy Norweskich.